Mensen die in de IJmond wonen, hebben meer kans om ziek te worden door de uitstoot van Tata Steel. Dat concludeert het RIVM in een omvangrijk rapport.

Het instituut zegt dat voor het eerst is gekeken naar de uitstoot van alle bedrijfsonderdelen die leiden tot gezondheidsklachten. Eerdere onderzoeken van onder andere het RIVM en de GGD gingen over een deel van het bedrijf of een deel van de uitstoot. Door ook kennis en technieken uit verschillende disciplines te combineren, ontstaat nu een nieuw beeld van de risico's om ziek te worden in de buurt van de staalfabriek.

Nog niet eerder werd op deze schaal een direct verband aangetoond. Vooral inwoners van Wijk aan Zee hebben met veel overlast te maken. Door de uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide door de fabriek leven mensen die in Wijk aan Zee wonen gemiddeld 2,5 maand minder lang. "Tata Steel levert een aanzienlijke bijdrage van die stoffen aan luchtconcentraties in de omgeving, soms met wel tientallen procenten", zegt onderzoeker Leendert Gooijer van het RIVM.

Ook inwoners van Velsen-Noord, IJmuiden, Beverwijk en Heemskerk hebben kans op een verminderde gezondheid. Bij die laatste plaats is het risico het laagst, met een halve maand kortere levensverwachting.

Het RIVM keek naar de uitstoot die Tata Steel op dit moment produceert en legde dat op de toekomstige situatie waarbij mensen levenslang worden blootgesteld aan de stoffen.

Naast de kortere levensverwachting hebben inwoners van Wijk aan Zee ook tot 4 procent meer kans op longkanker. Kinderen in plaatsen rond Tata Steel hebben meer kans op astma en de uitstoot kan volgens het onderzoeksinstituut ook leiden tot neurologische schade met IQ-verlies tot gevolg.

De directie van het bedrijf zegt in een reactie "geraakt" te zijn door de bevindingen van het RIVM. Volgens Tata Steel zijn er al veel verbeteringen doorgevoerd: "We hebben een breed pakket ingezet om dingen aan te pakken en dat is zichtbaar in dit rapport", zegt Ruth van de Moesdijk, directeur van de afdeling HSSE (Health, Safety, Security and Environment). "De uitstoot van fijnstof is de afgelopen jaren verminderd. Het rapport laat zien dat onze uitstoot voldoet aan wettelijke grenswaarden."

Tata Steel wil ook de komende jaren doorgaan met staalproductie in de IJmond. Het bedrijf wil met alle betrokken partijen in gesprek "om samen de volgende stappen te zetten".

Verantwoordelijk staatssecretaris Vivianne Heijnen vindt de uitkomsten van het rapport niet acceptabel: "Dat er zoveel gezondheidsverlies is op basis van de activiteiten van de industrie betekent dat wij ook een zorgplicht voelen om te kijken hoe we het kunnen verbeteren."

Voor de Dorpsraad Wijk aan Zee bevestigt dit rapport de vermoedens die zij al lange tijd hadden. Zij vinden dat de politiek moet ingrijpen door een deel van de fabriek direct te sluiten.

Dat gaat de staatssecretaris niet meteen doen: "Ik snap dat mensen heel erg geschrokken zijn, maar ik hoop ook dat ze zien dat er wel stappen worden gezet."

Het kabinet gaat met een expertgroep kijken naar voorstellen op maat, om de gezondheid van omwonenden te verbeteren. Ook geeft Heijnen aan dat er nog wordt gekeken naar een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. In reactie daarop zouden de regels voor Tata Steel strenger kunnen worden.

Het provinciehuis in Zeeland is niet goed beveiligd tegen indringers, blijkt uit onderzoek van de Rekenkamer Zeeland. Een mystery guest ging in april op verzoek van de Rekenkamer het provinciehuis in Middelburg binnen. Door achter een medewerker aan te lopen, kwam hij zonder pasje het afgeschermde gedeelte in.

Daarna zat hij een dag lang in verschillende ruimten. Zo verbleef hij in de zaal waar Gedeputeerde Staten vergadert en vond hij een computer in een niet-afgesloten kast. Op die computer kon hij urenlang ongestoord proberen om het interne systeem te hacken.

Pas na zeven uur werd de hacker ontdekt door een medewerker. "Als hij kwaadwillend was geweest, had hij onder andere in de Admiraliteitszaal afluisterapparatuur kunnen plaatsen", schrijft de Rekenkamer.

De provincie Zeeland probeert al jaren de cyberveiligheid te verbeteren, schrijft Omroep Zeeland. Hoewel die in orde is, laat de fysieke veiligheid te wensen over, staat in het onderzoek.

"Het is goed dat er op deze manier naar de organisatie gekeken wordt en het geeft ons de plicht om hierover na te denken", reageert gedeputeerde Dick van der Velde. "Maar deze discussie vindt wel altijd plaats op het snijvlak: wat is veilig en wat is gastvrij? De mate van dichttimmeren gaat altijd ten koste van het gastvrijheidsgevoel, maar dit moet natuurlijk gewoon niet kunnen."

Ook andere partijen die met de provincie samenwerken, zoals de Westerscheldeferry, de Westerscheldetunnel en de RUD Zeeland, werden getest door een ethische hacker. Bij de RUD, de milieudienst van Zeeland, lukte het de hacker om van buitenaf binnen te dringen, omdat daar zwakke wachtwoorden waren gebruikt.

Het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam halveert het bedrag dat mensen krijgen per ingeleverde lachgascilinder. De afvalverwerker riep vorige week een regeling in het leven waarbij mensen die de cilinders inleveren tien euro per tank krijgen. Sindsdien zijn al 1500 cilinders ingeleverd.

Om te voorkomen dat het geld voor deze regeling te snel opraakt, heeft de afvalverwerker ervoor gekozen om minder geld uit te keren per ingeleverde cilinder.

Sinds januari is lachgas verboden waardoor op de tanks geen statiegeld meer zit. Hierdoor belandden ze vaker in het restafval, schrijft NH Nieuws. In de verbrandingsoven kunnen de tanks ontploffen wat tot schade aan de ovens en tot gevaarlijke situaties voor het personeel kan leiden.

"Het gebeurt dagelijks dat er ontploffingen plaatsvinden in de installaties. We hebben ongeveer dertig keer per week een ontploffing, waardoor we de hele ketel stop moeten zetten", zegt Mark Hagoort van het afvalbedrijf.

Het loopt storm bij het inleverpunt voor lachgascilinders:

Door de inleverpremie te halveren, hoopt de afvalverwerker mensen die van buiten de regio tanks inleveren, te ontmoedigen: "We betalen naast de inleverpremie ook nog de kosten om de cilinders te recyclen. Toch is dat vele malen goedkoper dan de reparaties aan de ketels", zegt Hagoort.

De cilinders worden verwerkt in Zeeland. Hoe lang het inleverpunt openblijft, is niet bekend. AEB hoopt dat de regering een structurele oplossing voor het probleem biedt.

Of door de regeling ook echt minder lachgascilinders bij het restafval komen, moet nog blijken. "Afval wordt eerst opgeslagen voordat het de oven ingaat. Het is dus nog te vroeg voor conclusies, maar de eerste signalen zijn voorzichtig positief".

Een Amerikaanse senator is aangeklaagd voor omkoping. De Democraat Robert Menendez en zijn vrouw worden ervan verdacht dat ze in ruil voor informatie duizenden dollars en goud hebben aangenomen van drie zakenmannen.

Bij een huiszoeking is voor bijna 100.000 dollar aan goud en voor 480.000 dollar cash gevonden, zeggen federale aanklagers. Tegen zowel de senator als zijn vrouw zijn drie aanklachten ingediend.

Menendez en zijn vrouw ontkennen dat ze schuldig zijn. In een eerste reactie spreekt de Democratische senator over een lastercampagne en zegt hij dat hij zich "niet zal laten afleiden" van zijn werk in het Senaat.

Menendez is sinds 2006 senator van de staat New Jersey. Ook is hij voorzitter van de Senaatscommissie voor buitenlandrelaties. Volgens de aanklagers is de Egyptische overheid betrokken bij het corruptieschandaal.

Een van de drie zakenmannen, Wael Hana, zou ontmoetingen hebben geregeld tussen Menendez en Egyptische ambtenaren. Daarbij zou Menendez informatie over plannen voor Amerikaanse hulp aan het Egyptische leger hebben gegeven. In ruil daarvoor zette Hana de vrouw van Menendez op de loonlijst van zijn bedrijf. Hana en de twee andere zakenmannen zijn ook aangeklaagd.

Zes jaar geleden werd Menendez ook al aangeklaagd vanwege corruptie. Hij werd ervan verdacht dat hij grote cadeaus en campagnegeld van een oogarts in Florida had aangenomen. Een jury werd het niet eens over een oordeel, en de senator ging vrijuit. Het is waarschijnlijk de eerste keer dat een zittende senator in twee verschillende zaken wordt aangeklaagd, schrijft persbureau AP.

In Alphen aan den Rijn is een vuurwapen gevonden in een sloot bij de McDonalds aan de Gouwelandenlaan. Een getuige belde de politie nadat hij drie mensen een wapen in het water had zien gooien.

Rond 15.15 uur kreeg de politie een melding van de getuige. Die gaf ook een signalement van de daders. De politie hield kort daarna drie mensen aan.

Het vuurwapen werd rond 18.30 gevonden door duikers van de Dienst Speciale Interventies (DSI).

De politie onderzoekt het vuurwapen en zoekt uit wat de verdachten met het wapen te maken hebben.

De staking bij de drie grootste Amerikaanse autoconcerns breidt zich uit. In 38 fabrieken, verspreid over twintig staten, legden werknemers vandaag hun werk neer.

De staking begon vorige week. Op de eerste dag van de staking legden 13.000 werknemers hun werk neer uit onvrede over het salaris en de arbeidsomstandigheden. Inmiddels doen bijna 19.000 mensen mee.

De staking wordt georganiseerd door vakbond UAW. Die vertegenwoordigt bijna 150.000 werknemers in de auto-industrie, dus daarvan neemt nu 13 procent deel aan de staking.

De stakers werken bij de 'Big Three': Ford, General Motors (GM) en Stellantis (het moederbedrijf van Chrysler).

De bond eist een loonsverhoging van ten minste 36 procent in vier jaar. Andere eisen zijn automatische prijscompensatie en een vierdaagse werkweek.

Gesprekken met de autobedrijven leverden deze week geen doorbraak op. "We erkennen dat Ford serieus is over het bereiken van een overeenkomst," zegt vakbondsleider Shawn Fain. "Bij GM en Stellantis is het een ander verhaal." Ook zei hij toch "nog niet klaar te zijn bij Ford".

De bedrijven zeggen dat ze niet kunnen voldoen aan de eisen, omdat ze de komende jaren veel moeten investeren in de transitie naar elektrische auto's. Wel boden ze alle drie een salarisverhoging van rond de 20 procent aan, maar zonder aangepaste arbeidsvoorwaarden zoals de werknemers eisen. "Zoals we al weken zeggen, gaan we niet eeuwig wachten op eerlijke contracten bij The Big Three", zegt Fain.

De stakingen hebben nu al economische en politieke gevolgen. Zo ontsloeg Ford deze week 600 mensen als gevolg van de staking. Volgens Ford was dat nodig omdat er geen materiaal was en daardoor ook niet genoeg werk.

De Amerikaanse president Biden koos meteen de kant van de stakers. Hij wees op de recordwinsten die de bedrijven maken en stuurde afgevaardigden van het Witte Huis naar de fabrieken om in gesprek te gaan met werknemers.

Vakbond UAW nodigde Biden vandaag uit om langs te komen. De president liet op X weten komende dinsdag af te reizen naar Michigan, een staat met veel auto-industrie, om zijn solidariteit met de stakers te betuigen. Volgens persbureau AP heeft geen enkele Amerikaanse president dat in de afgelopen honderd jaar gedaan.

Een basisschooljuf die op eigen houtje met haar klas een dagje naar de Efteling ging, is daar terecht voor ontslagen, heeft de rechtbank van Amsterdam bepaald. De docent vocht het ontslag aan omdat het uitje volgens haar goed bedoeld was. Het leek haar leuk om de kinderen, "veelal uit kansarme gezinnen", te verrassen met het dagje pretpark.

De lerares van de Professor Dumontschool uit Amsterdam-Zuidoost was eerder al naar de directie van de school gestapt, om te vragen of ze de kinderen mocht meenemen naar de Efteling. De directeur vond dat te duur en besloot dat het beter zou zijn als de groep naar de Space Expo in Noordwijk zou gaan.

Daar heeft de lerares, die ruim twee jaar in dienst was, niet naar geluisterd. Zonder dat ze de schooldirectie op de hoogte stelde, vertrok ze op 10 maart toch met haar klas naar de Efteling. Ze deed dat samen met een externe begeleider, die de extra kosten dekte, in twee van andere scholen geleende busjes. De rechtbank vindt dat er daarmee sprake was van een "onaanvaardbaar risico" en een "onverzekerde situatie".

Enkele dagen later deed de juf verslag van het schoolreisje in de nieuwsbrief van de school. Ze schreef over een excursie naar de Space Expo, waarbij ze de indruk wekte dat de leerlingen daar ook echt waren geweest. In de rechtbank zei ze hierover dat ze "nooit de intentie" had om directie en ouders "voor te liegen".

Wel had ze de kinderen gevraagd niks over het uitje te verklappen aan ouders, broertjes of zusjes. Op de zitting werd duidelijk dat dat niet altijd gelukt was: een kind had klappen gekregen omdat het in de ogen van de ouder maar "bleef liegen over een bezoek aan de Efteling".

Het bedrog kwam aan het licht toen er een boete binnenkwam voor te snel rijden op de A2, voor een van de twee geleende busjes. Over dat deel van de A2 kom je niet als je naar de Space Expo rijdt vanuit Amsterdam.

Uiteindelijk biechtte de vrouw in een gesprek met de HR-afdeling de leugens op, waarna de school haar drie dagen later op staande voet ontsloeg. Dat besluit blijft nu dus in stand.

Bij Zandeweer in het noorden van Groningen zijn vandaag twee aardbevingen geweest. De eerste beving was vanochtend en had volgens metingen van het KNMI een kracht van 2,0. Vanmiddag was er op dezelfde plek een tweede aardbeving, die volgens het meteorologisch instituut een kracht had van 1,9.

De twee aardschokken waren op drie kilometer diepte. Bij RTV Noord zijn in beide gevallen meerdere meldingen binnengekomen van mensen die de bevingen hebben gevoeld. Of ze ook schade hebben veroorzaakt is nog niet bekend.

De eerste schok was rond 10.20 uur en werd onder meer opgemerkt in Zandeweer, Uithuizen, Middelstum en Roodeschool. Een inwoner van Zandeweer omschreef de beving als "een doffe dreun waardoor het huis trilde". Volgens een inwoner van Uithuizen leek het "alsof een zware vrachtwagen door de straat reed. Het huis trilde".

De tweede beving was rond 15.30 uur en werd gevoeld in Zandeweer, Rottum, Uithuizen en Kantens. Een inwoner van Rottum meldt: "Gerommel en daarna een schok". "Hij kwam uit de verte aanrollen en toen was er een klap", omschrijft een inwoner van Kantens de beving.

De koopkracht van een doorsnee huishouden stijgt volgend jaar volgens het demissionaire kabinet met 1,8 procent, al zijn er ook groepen die erop achteruitgaan. Het kindgebonden budget gaat omhoog; het wordt 750 euro voor het eerste kind en 883 euro voor het tweede kind.

Haagse bronnen bevestigen berichtgeving hierover van RTL Nieuws, dat de Miljoenennota voor 2024 heeft ingezien. De begroting van het kabinet worden aanstaande dinsdag gepresenteerd op Prinsjesdag.

Ook De Telegraaf en NRC hebben de stukken in handen. De Telegraaf meldt dat de staatsschuld volgend jaar onverwacht daalt naar 46,9 procent van het nationaal inkomen. Daarmee blijft Nederland ruim binnen de Europese norm van 60 procent.

Omdat het kabinet-Rutte IV demissionair is, worden er dit jaar geen grote plannen gemaakt. Wel heeft het kabinet in de zomer besloten om twee miljard euro extra uit te trekken voor koopkrachtmaatregelen voor mensen met een laag- of middeninkomen.

Het aantal Nederlanders onder de de armoedegrens loopt op naar 1 miljoen, als er niets gedaan wordt aan de koopkracht, zo waarschuwde het Centraal Planbureau (CPB) in augustus.

Het kabinet komt daarom toch met enkele maatregelen om dit te voorkomen, zeggen Haagse bronnen. Zo gaat de huurtoeslag met maximaal 416 euro per jaar omhoog. Bestaanszekerheid is een belangrijk thema in de Prinsjesdagstukken, zo meldt NRC. Het is ook een belangrijk verkiezingsthema en bijna alle politieke partijen hebben hier plannen voor, zo bleek eerder uit een inventarisatie van de NOS.

Het "overgrote deel" van de mensen met een laag inkomen krijgt voor het einde van het jaar een toeslag van maximaal 1300 euro voor de hoge energiekosten, beloofde minister Carola Schouten (Armoedebeleid) woensdag aan de Tweede Kamer.

Dit jaar is het zeer waarschijnlijk de laatste keer dat de energietoeslag wordt uitgekeerd. Dat betekent dat de toeslag niet in de Miljoenennota van 2024 voorkomt.

In Amsterdam hebben in korte tijd drie explosies plaatsgevonden in woonwijken. De ontploffingen gebeurden tussen 20.15 uur een 23.00 uur in Amsterdam-Noord, op Zeeburgereiland en op IJburg. Verschillende panden zijn beschadigd geraakt.

Rond 20.15 uur kwam bij de politie de eerste melding binnen van een ontploffing bij een portiekdeur aan de Eef Kamerbeekstraat. Getuigen zouden een harde knal hebben gehoord. Er zouden geen gewonden zijn gevallen. Wel is er schade aan een raam.

Volgens de lokale omroep AT5 zagen meerdere buurtbewoners twee jonge mannen vluchten op een fatbike. De twee zouden bivakmutsen hebben gedragen toen ze op de vlucht sloegen.

De politie werd een uur later opnieuw gealarmeerd vanwege een explosie aan het Vijgepeerpad in Noord. Ook daar hoorden getuigen een harde knal. En ook hier raakte niemand gewond.

De laatste ontploffing was even na 23.00 uur aan de Galjootstraat op IJburg, meldt de politie. Specialistische eenheden en de brandweer zijn daar aanwezig voor onderzoek. Of de drie ontploffingen met elkaar te maken hebben, is niet bekend.

Het kabinet investeert 500 miljoen euro in het regionale elektriciteitsnetwerkbedrijf Stedin. De staat wordt hiermee voor 11,9 procent aandeelhouder van het bedrijf. De andere aandeelhouders zijn 42 gemeenten waar het bedrijf het netwerk beheert.

De investering werd vorig jaar al aangekondigd omdat de stroomnetwerken in Nederland overvol zijn en het kabinet wil dat de netwerkbeheerders het snel gaan uitbreiden. Landelijk netbeheerder Tennet moest noodgedwongen een voorlopige stop afkondigen voor nieuwe bedrijven die een aansluiting willen.

Bij Stedin zijn 2,3 miljoen huishoudens en bedrijven aangesloten in Zuid-Holland, Utrecht en Zeeland. Het bedrijf verwacht tot 2030 zo'n 8 miljard euro nodig te hebben om het netwerk uit te breiden. Het heeft de overheid zelf om een kapitaalinjectie gevraagd.

Minister Jetten voor Klimaat en Energie zegt dat dat voor de energietransitie nodig is. "Voor alle huishoudens en bedrijven die de komende jaren zelf elektriciteit willen produceren of overstappen van fossiele energie op duurzame elektriciteit is veel meer ruimte nodig. Het is van cruciaal belang dat de uitbreiding van het elektriciteitsnet op hoog tempo doorgaat."

De verpakkingsbranche krijgt tot begin volgende maand om een verbeterplan in te dienen om voldoende plastic flessen met statiegeld in te zamelen. Dat laat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) weten. De toezichthouder heeft de brancheorganisatie Stichting Afvalfonds Verpakkingen vandaag officieel gewaarschuwd dat het doel om flesjes in te zamelen niet wordt gehaald.

In de brief schrijft de ILT dat er een analyse en verbeterplan wordt verwacht waarmee de inzameldoelen wel worden gehaald. Slechts 68 procent in plaats van het wettelijk vastgelegde inzameldoel van 90 procent wordt nu gehaald. "Dat is een overtreding", benadrukt de ILT

Daarbij heeft de ILT bij het Afvalfonds ook cijfers gevorderd over onder meer inzamelcijfers per merk, het aantal flessen dat vrijwillig onder het statiegeldsysteem valt en de hoeveelheid inzamelautomaten en andere inzamelpunten.

Voor het aanleveren van het verbeterplan krijgt het fonds tot begin oktober de tijd, laat een woordvoerder van de ILT desgevraagd weten. "De ILT zal de gevorderde gegevens van het Afvalfonds Verpakkingen analyseren en gebruiken bij het beoordelen van het verbeterplan. Daarna kijkt ILT of het aanleiding geeft tot vervolgstappen." Op de precieze vervolgstappen wil de ILT nog niet vooruitlopen.

Demissionair staatssecretaris Heijnen uitte vanmorgen haar onvrede over de inzameling van flesjes met statiegeld. Dat slechts 68 procent is gehaald, noemde zij "ronduit teleurstellend.

Heijnen verklaarde er bij het Afvalfonds Verpakkingen op te hebben aangedrongen om snel verbetering te laten zien. Het Afvalfonds is opgericht door het bedrijfsleven en regelt de inzameling van plastic flessen en blikjes. Pas volgend jaar komen cijfers over de inname van blikjes met statiegeld.

De invoering van de inzameling van blikjes verliep niet zonder problemen:

De BBB wil een andere stijl van besturen als de partij deelneemt aan de regering. In het verkiezingsprogramma Van Vertrouwenscrisis tot Noaberstaat staan allerlei voorstellen om het vertrouwen van burgers in de overheid terug te winnen. Die zouden daarvoor om te beginnen veel meer te zeggen moeten krijgen.

De partij van Caroline van der Plas heeft het verkiezingsprogramma vandaag online gezet. Het eerste deel gaat helemaal over de bestuurscultuur. Daarin staat nog eens dat er afscheid moet worden genomen van de "witteboordenoverheid". Met andere woorden: het "excel- en spreadsheet-denken" moet plaatsmaken voor wat de partij het "poten-in-de-klei-denken" noemt van de "praktisch-geschoolden".

De BBB wil ook geen regeerakkoord meer met dichtgetimmerde afspraken. In plaats daarvan moet er een regie-akkoord komen, met daarin een langetermijnvisie. Ondernemers. boeren en burgers mogen dit mede vorm geven, is het idee.

BBB wil geen aparte minister voor Natuur en Stikstof meer. Er moet een minister van Landbouw, Natuur, Visserij en Voedselkwaliteit komen (visserij staat nu niet in de naam) en het onderwerp stikstof moet worden verdeeld onder dit ministerie, het ministerie Infrastructuur en Waterschap en het opnieuw op te richten ministerie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.

In het tweede deel van het verkiezingsprogramma staan de standpunten over andere onderwerpen. Zo wil de partij een asielquotum waarbij er niet meer dan 15.000 asielzoekers, inclusief nareizigers, per jaar worden opgevangen. Die moeten "eerlijk" over het land verdeeld worden "op basis van inwonersaantallen en draagvlak". Nieuwkomers krijgen wat de BBB betreft geen voorrang meer op woningen, want dat is volgens de partij "niet uit te leggen".

Verder zou iedereen vanuit zijn woning minstens drie bomen moeten kunnen zien. Er moet een generaal pardon komen voor het wonen in een recreatiewoning op een vakantiepark en het toeslagenstelsel moet plaatsmaken voor een systeem waarbij over de eerste 30.000 euro inkomen geen belasting (werknemer) of premie (werkgever) hoeft te worden betaald. De btw op groente en fruit gaat als het aan de BBB ligt naar 0 procent en er komt een "dienstrecht" voor jongeren die in militaire dienst willen.

In een toelichting zegt Van der Plas dat het verkiezingsprogramma een "wensenlijstje" is van wat de partij graag zou willen. Ze heeft er bewust voor gekozen om het programma niet te laten doorrekenen op betaalbaarheid.

Vorige week maakte de BBB bekend dat voormalig CDA-coryfee Mona Keijzer op nummer 2 van de kandidatenlijst komt. Mocht de partij in het kabinet komen, dan wil zij premier worden. Op nummer 3 staat luitenant-kolonel Gijs Tuinman, een van de weinige militairen die, in 2014, als held zijn onderscheiden met de Militaire Willemsorde.

Al langer bekend was dat partijleider Van der Plas opnieuw op nummer 1 staat. Tot vorige week vormde zij een eenmansfractie in de Tweede Kamer, maar inmiddels heeft ze er drie zetels bij gekregen omdat de Kamerleden Lilian Helder (PVV) en Nicky Pouw-Verweij en Derk Jan Eppink (JA21) naar de BBB-fractie zijn overgestapt.

Het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst zijn nog niet definitief. De leden mogen zich er op 23 september nog over uitspreken.

De beurswaarde van Apple is met 200 miljard dollar gedaald na berichten dat China het gebruik van iPhones door overheidsmedewerkers wil inperken. Het aandeel daalde de afgelopen dagen met ruim 6 procent. Daarbij moet worden aangetekend dat de beurswaarde nog altijd zo'n 2,8 biljoen dollar is, ofwel 2800 miljard dollar. Ook de beurskoersen van een aantal leveranciers van Apple daalden.

The Wall Street Journal meldde woensdag dat overheidsmedewerkers in China voor hun werk niet langer gebruik mogen maken van iPhones en telefoons van andere buitenlandse merken. Persbureau Bloomberg meldt dat het verbod ook geldt voor werknemers van staatsbedrijven en overheidsinstellingen. Eerder werd duidelijk dat bepaalde ambtenaren van de Chinese regering al te maken hadden met restricties voor het gebruik van de populaire telefoon.

China is de op twee na belangrijkste afzetmarkt voor Apple en daarmee goed voor 18 procent van de omzet van de techgigant. Daarnaast is China het land waar de meeste Apple-producten worden geproduceerd.

In Peking hield het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zich op de vlakte. "Producten en diensten van elk land zijn welkom op de Chinese markt, mits ze zich houden aan de Chinese wetten en regels", zei een woordvoerster. Vanuit Apple is geen verklaring gekomen.

De berichten over de restricties komen in aanloop naar nieuwe modellen van de iPhone, die naar verwachting volgende week worden gepresenteerd. Onlangs lanceerde ook het Chinese Huawei zijn nieuwste toestel, dat qua kracht en snelheid de concurrentie met de iPhone moet kunnen aangaan.

Tussen China en de VS zijn oplopende spanningen over onder meer chiptechnologie. De Amerikanen hebben stevige sancties opgelegd aan Peking om te voorkomen dat de Chinese chipsector te hard groeit. In Nederland gelden er sinds 1 september nieuwe beperkingen voor de export van chipmachines van fabrikant ASML uit Veldhoven.

In Voorburg zijn vanmiddag twee agenten gewond geraakt bij de aanhouding van een 14-jarige jongen uit Den Haag. Volgens de politie verzette de verdachte zich tegen zijn aanhouding en gebruikte hij bij een van de agenten een nekklem.

Het incident gebeurde vanmiddag rond 16.00 uur bij een school aan de Delflandlaan. De agenten waren naar de school gegaan vanwege een melding van een ruzie tussen jongeren.

Bij de school werd de 14-jarige jongen staande gehouden, maar volgens de politie gaf hij hier geen gehoor aan. Volgens Omroep West was ook de moeder van de verdachte aanwezig en begon zij zich ermee te bemoeien.

Omdat de jongen niet mee wilde werken, wilden de agenten hem aanhouden. Hij verzette zich hiertegen en viel een van de agenten aan door een nekklem te gebruiken. Bij de worsteling die volgde raakte een andere agente, die haar collega te hulp schoot, gewond. De jongen is uiteindelijk aangehouden.

De politie doet onderzoek naar het incident. Getuigen worden gevraagd zich te melden. "De politie tolereert geen verbaal of fysiek geweld tegen politiemensen en anderen met een publieke taak en treedt er altijd tegen op", aldus de politie.

Nederlandse mannen met een Marokkaanse naam worden nog altijd gediscrimineerd bij het zoeken naar een huurwoning. Dat blijkt uit jaarlijks onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De afgelopen drie jaar werd er wel minder gediscrimineerd jegens andere groepen, maar bij Marokkaanse mannen blijkt het probleem hardnekkig.

In het onderzoek werd op ruim drieduizend advertenties gereageerd met fictieve profielen, die in alle aspecten overeenkomstig waren, behalve wat betreft de naam. Die werd veranderd naar een naam die als Marokkaans wordt beschouwd, op basis van eerder Belgisch onderzoek. Reacties onder namen als Karim Azzouzi en Mohamed Abdelaziz bleken 18 procent minder kans te hebben op het verkrijgen van een huurwoning.

Dit jaar werd er bij de reacties op fictieve profielen van Marokkaanse vrouwennamen, Poolse namen en homostellen niet of nauwelijks discriminatie geconstateerd, concludeert Andrew Britt van het Verwey-Jonker Instituut, dat het onderzoek voor het ministerie doet. Vorig jaar werd er bij deze groepen nog wel bewuste uitsluiting geconstateerd.

Wat er precies toe geleid heeft dat discriminatie op de woningmarkt minder is geworden, is niet duidelijk. Britt zegt dat het te maken zou kunnen hebben met overheidscampagnes tegen dit soort discriminatie, of meer bewustzijn en aandacht voor discriminatie bij sommige brancheorganisaties.

Waarom Marokkaanse mannen daarentegen nog steeds minder vaak worden uitgenodigd voor bezichtigingen, of zelfs geen reactie krijgen als ze op een woning reageren, is evenmin duidelijk. Volgens het Verwey-Jonker Instituut zou een verklaring kunnen zijn dat verhuurders bepaalde mensen niet kiezen als huurder op basis van vooroordelen en stereotypen over hun betrouwbaarheid.

In een krappe woningmarkt waar al schaarste is in het aanbod, heeft de verhuurder een sterke positie en kan hij of zij de keuze baseren op persoonlijke voorkeuren, ook als deze criteria niet zijn toegestaan.

Abdelilah Akalai, ondernemer in de IT-wereld, merkte het verschil in reacties ook toen hij op zoek was naar een particuliere woning via een makelaar. "Mijn partner, die een Europese achternaam heeft, en ik reageerden weleens op dezelfde woningen. Dan kreeg zij een uitnodiging voor een bezichtiging en kreeg ik niet eens een reactie. Ondanks dat ik meer verdien."

Na verschillende pogingen merkte Akalai een patroon: "Op een gegeven moment reageerde zij alleen nog op woningen. Ik dacht zelf al dat het ligt aan een negatief imago rondom Noord-Afrikaanse mensen. En als je dan de uitkomsten van zo'n onderzoek leest, dan geeft dat bevestiging. Ik herkende het."

Verdere discriminatie bij verhuurbemiddelaars werd geconstateerd met zogenaamde 'mystery calls', waarbij acteurs belden met verhuurmakelaars en vragen stelden als 'zou het mogelijk zijn om niet te verhuren aan buitenlanders, van die Marokkanen bijvoorbeeld?'.

In ruim een derde van die verzoeken gingen de bemiddelaars mee. Dat is ongeveer gelijk aan vorig jaar en het jaar daarvoor. Het betekent dat een significant deel van de verhuurmakelaars bereid is om bewust mensen met een niet-Nederlandse achtergrond direct of indirect uit te sluiten, stellen de onderzoekers.

Naar aanleiding van het onderzoek stuurde demissionair minister van Volkshuisvesting De Jonge een brief naar de Tweede Kamer. "Woondiscriminatie is een hardnekkig probleem dat niet van de ene op de andere dag is op te lossen, daar is een lange adem voor nodig. Het tegengaan van discriminatie verdient daarom blijvend onze aandacht", schrijft hij.

In Lunteren zijn twee mensen om het leven gekomen bij een auto-ongeluk. Het busje waarin ze zaten botste halverwege de avond tegen een boom. Een van de slachtoffers is de bestuurder. Een derde inzittende van het busje raakte zwaargewond.

Het ongeluk gebeurde rond 21.40 uur in het buitengebied van Lunteren. De politie onderzoekt wat er voor de crash is gebeurd.

Het betrokken busje was van een Pools autoverhuurbedrijf, is te zien op foto's. Over de identiteit van de slachtoffers is niets bekend.

In het zuiden van Marokko is een aardbeving geweest met een kracht van 6,9. De beving was even na 23.00 uur lokale tijd. Het epicentrum lag in het Atlasgebergte, tussen Marrakech en Agadir.

Er zijn vooralsnog geen berichten over gewonden. Op eerste beelden op sociale media is wel schade aan gebouwen te zien. Ook is te zien dat veel mensen naar buiten zijn gevlucht.

De aardschokken waren te voelen in een groot deel van het land. Zo gingen ook in Casablanca en de hoofdstad Rabat, zo'n 400 kilometer ten noorden van het epicentrum, mensen naar buiten.

Zware aardbevingen zijn relatief zeldzaam in Marokko.

Op een charterschip is een mast afgebroken terwijl het met zo'n twintig Duitse schoolkinderen onderweg was op het IJsselmeer. Niemand raakte gewond.

Het ongeluk gebeurde gistermiddag op een tweemaster, midden op het IJsselmeer. Het schip, de Eenhoorn, was onderweg van Lemmer naar Enkhuizen. In die laatste plaats ligt het schip nu. De politie meldt dat de mast in beslag genomen is voor onderzoek.

De achterste mast staat nog wel omhoog. Op foto's is te zien dat die mast aan de bovenkant beschadigd is. Mogelijk is de achterste mast geraakt toen de grote mast brak. Vaak zijn de masten verbonden met een lijn.

Het is nog niet duidelijk wat er precies misgegaan is. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) doet onderzoek. Een woordvoerder verwacht dat er volgende week meer over bekend wordt.

Een jaar geleden kwam een 12-jarig meisje om het leven bij een soortgelijk ongeluk op een charterschip. Toen brak de giek af, naar later bleek door houtrot. Naar aanleiding van dat ongeluk heeft de ILT onderzoek gedaan naar de certificaten van de zogeheten 'bruine vloot'.

Uit die inspectie bleek dat meerdere schepen de certificaten niet op orde hadden. Het schip waarvan nu een mast is afgebroken, had de benodigde certificaten wel, blijkt uit een lijst van de inspectie.

Ook het CDA zet tijdens de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van november in op het thema bestaanszekerheid. Henri Bontenbal sprak uitgebreid over dat thema in zijn eerste toespraak als lijsttrekker van de partij. Hij was in Theater De Lieve Vrouw in Amersfoort te gast bij een bijeenkomst van CDA-jongerentak CDJA.

Bontenbal vindt dat Nederland een land is geworden "met twee gezichten", dat niet voor iedereen "gaaf" is. Er is volgens hem een groeiende groep mensen die weliswaar niet in armoede, maar wel in onzekerheid leeft. Als voorbeelden noemde hij jongeren die geen betaalbare woning kunnen vinden en het stichten van een gezin uitstellen en mensen die een normaal inkomen hebben, maar nauwelijks geld overhouden om te sparen.

De nieuwe CDA-leider verlangt naar een "fatsoenlijke samenleving" met "saamhorigheid", waarin mensen "weer normaal doen" en niet de "speelbal" zijn van de markt of de overheid. Hij vindt dat de politiek te ver is meegegaan in het neoliberale denken en dat het vertrouwen in de vrije markt is doorgeslagen. Daardoor zijn, naar zijn mening, te veel burgers alleen komen te staan "tegenover een kille overheid en een kille markt" en "tegenover elkaar".

"De mens wil gezien worden, als erkenning van zijn of haar bestaan", vatte hij zijn visie samen. "In het besef dat we elkaar altijd nodig hebben. Dat is voor mij christendemocratie. Dat is ons mensbeeld. Ieder mens telt."

Behalve het CDA hebben onder meer Pieter Omtzigt (Nieuw Sociaal Contract) en de combinatie PvdA/GroenLinks al laten weten dat zij willen inzetten op het thema bestaanszekerheid.

Het CDA presenteert maandag zijn conceptverkiezingsprogramma en Bontenbal noemde alvast een paar punten die daarin zullen staan. De christendemocraten willen een "flinke verhoging" van de kinderbijslag en het kindgebonden budget, een verlaging van de lasten op arbeid en een verhoging van de lasten op vermogen. Ook wil het CDA een andere overheid, die "haar inwoners weer moet vertrouwen en zelf betrouwbaar moet handelen".

Verder citeerde de lijsttrekker oud-CDA-politicus Hannie van Leeuwen. Die zei in 2011, toen de partij moest beslissen over de gedoogconstructie met de PVV: "Als de partij op de rug ligt, dan ga je met des te meer elan proberen de partij weer op de benen te krijgen. Dus ik zeg tegen alle mensen die de neiging hebben om af te haken: 'Doe het nu niet, kom naast mij staan en laten we samen vechten voor de inhoud'."

In een peiling van I&O Research van afgelopen zaterdag komt de partij van Bontenbal uit op een historisch laag zetelaantal van drie. Veel prominente CDA'ers hebben laten weten dat zij niet op de kandidatenlijst willen, zoals Bontenbals voorganger Wopke Hoekstra, oud-partijleider Hugo de Jonge en fractievoorzitter Pieter Heerma.

Het CDA maakte twee weken geleden bekend dat ze met Henri Bontenbal aan het roer de verkiezingen in willen. Hij zit sinds 2021 voor het CDA in de Tweede Kamer. Hij is van huis uit natuurkundige en zei bij zijn presentatie dat hij voor een CDA staat dat "vanuit het midden" opereert.